شناخت ساختمان مو

لایه های پوست :

اپیدرم:

یا روپوست لایه نازک تر خارجی پوست می باشد.

درم:

لایه ضخیم تر داخلی است .

هایپردرم ( هیپودرم) :

لایه داخلی تر که پوست را با بافت های ماهیچه ای متصل می کند

مو چیست ؟

جزئی روینده از پوست در پستانداران است. مو متشکل از فیبرها است که ساختار اصلی آن از پروتئین به

نام کراتین ساخته شده است و از دیگر مواد متشکل آن می توان به : آب – کربوهیدرات- لیپیدها – موادمعدنی

و ویتامین ها اشاره کرد.

مو از دو بخش ساقه و ریشه تشکیل شده است.

– ساقه مو بخش قابل مشاهده و خارج از پوست سر است و به شکل استوانه ای سخت می باشد و

از خارج به داخل به سه بخش تقسیم می شود.

– کوتیکول

– کورتکس

– مدولا

کوتیکول :

کوتیکول لایه خارجی است که تمام طول مو را پوشانده و از پولک های (همانند پولک های ماهی ) شفاف

و بی رنگ تشکیل شده است. عملکرد مغناطیسی داشته و از ویژگی های اصلی آن این است که رابطه

نزدیک با آب دارد و توانایی منقبض و منبسط شدن را دارد چون آب را جذب و یا دفع می کند .

کورتکس :

لایه میانی مو کورتکس نام دارد . استحکام و قابلیت کشسانی مو مربوط به این لایه بوده و حدود

85% وزن مو را تشکیل می دهد . کورتکس بخش اصلی مو بوده و از رشته های طناب مانندی ساخته

شده که کوتیکول از آن محافظت می کند .رنگدانه ها و ملانین در این لایه قرار دارد. ماتریس لیپیدی کورتکس

همانند چسب سیمان عمل می کند و کراتین مو را به هم می چسباند .

مدولا :

درونی ترین لایه مدولا با مغز مو نام دارد.مدولا در موهای ضخیم وجود دارد و موهای کرکی فاقد مدولا می باشند.

همچنین عملکرد آن مشخص نیست و احتمالا در راست ایستادن مو و با در تنظیم کردن گرما ، افزایش براقیت و

درخشندگی موکمک می کنند. مغز یا مدولا ممکن است از بین برود بدون اینکه مو آسیب ببیند و یا ضعیف شود.

بخش غیر قابل مشاهده مو:

مو که در داخل پوست سر است و غیرقابل دیدن هستند و شامل سلول هایی است که مسئولیت رشد مو

و رنگ طبیعی مو را دارند و به دو بخش تقسیم می شوند.

فولیکول و پیاز :

فولیکول ؛ یک دستگاه پوستی پستانداران است که تولید کننده مو می باشد . و از لایه اپیدرمتشکیل شده است که با

 در ارتباط مستقیم با رگ های خونی بوده و کارشان دریافت مواد مغذی و لازم برای رشدGermسلول هایی با نام

 مو است . تولید مو در چند فاز یا مرحله انجام می شود که شامل رشد (آناژن) _ توقف ( کاتاژن) و استراحت یا آرامگیری  (تلوژن ) می باشد .

پیاز مو :

داخل فولیکول قرار دارد که در سلول هایGerm شروع  به تغییر شکل می کنند و کارشان دادن حیات به

دو سلول اصلی است.

کراتولیست : تولید کننده کراتین در مو است.

ملانوسیت : تولید کننده پروتئینی به نام ملانین است که همانطور که بعدا خواهی دید مسئول رنگ طبیعی مو (رنگدانه  ) plgments می باشد.

طبیعت رنگدانه ها :

در تمام دنیا دونفر را با رنگ مو طبیعی یکسان نمی توان یافت . شاید این موضوع غیرقابل باور باشد

اما حقیقت دارد و این نشانده منحصر به فرد بودن انسان ها در ویژگی های ذاتی است . آنالیز مکانیسم

رنگدانه ها نشان می دهد که رنگدانه ها به دو دسته تقسیم می شوند.

_ ایو ملانین ( رنگدانه سیاه)

_ فیلو ملانین ( رنگ دانه های زرد و قرمز)

رنگدانه ها درون گرانول هایی با نام ملانوسام melanosome شناخته شده اند اندوخته می شوند ،

 که در طول مرحله کراتین سازی و پوسته شدن سلول های منشاءGerm به سمت کورتکس ساقه پیش میروند. 

 درموهای سالم همیشه ترکیبی از دو نوع رنگدانه وجود خواهد داشت که بین فیبرهای کراتینی جا داده می شوند.

بخش خارجی کوتیکول ، از طرفی همیشه به صورت شفاف و بدون رنگ می باشد و کاملا عاری از گرانول ها ملانین است .

با گذر زمان سطح تولی ملانین کاهش یافته و ارگانیسم کندتر عمل می کند و عامل رویش موهای سفید و خاکستری

می گردد که این پروسه قابل توقف است ولی به کمک مواد شیمیایی می توان ظاهر آن را متفاوت کرد.

پستانک :

پستانک ساختار بزرگی در پایه فولیکول مو است . پستانک عمدتا به شکل یک بافت هم بند و حلقه مویرگی ساخته میشود .

ماتریکس :

اطراف پستانک را می پوشاند .

غلاف :

از دو قسمت داخلی و خارجی تشکیل می شود .

برآمدگی :

در غلاف خارجی و درورودی ماهیچه پیلی قرار دارد و سازنده کل فولیکول مو با سلول های جدید است و به بهبود زخم ها کمک می کند.

دیگر ساختارهای مرتبط با مو فولیکول مو شامل جام است که فولیکول در آن رشد می کند و نام اینفوندییلیوم شناخته می شود.

همچنین یک غده چربی متصل به فولیکول وجود دارد که ماده روغنی و مومی شکل تراوش می کند هرچه تراکم مو بیشتر باشد غدد چربی بیشتر می شود .

غدد سباسه :

غدد سباسه یک غدد مولد چربی ترکیباتی با عنوان سبوم به سطح پوست می فرستد که بخشی ار آن از

طریق همین غدد و بخشی دیگر گردش عمومی خون باعث دریا فت می باشد.

عضله راست:Arrector pili

عضله ای به عنوان عضله راست کننده به لایه فیبری اطراف غلاف خارجی چسبیده است .

انقباض این عضله باعث ایستادگی می شود که این عمل موجب ترشح چربی غدد سایه می گردد.

این عضله اختصارا پیلی نامیده می شود و ارادی نیست . این عضله به بخش مرکزی فولیکول مو متصل است

و با زاویه ای از اپیدرم مو را نگه می دارد . مو در سرما توسط این ماهیچه راست می شود .

غدد سباسه مستقیما به بخش بالایی فولیکول متصل است . این غدد چربی مورد نیاز برای نرمی و محافظت مو

و پوست را تامین میکند و با افزایش سن کمتر می شود .

درمان پاپیلا :

در پایه فولیکول برآمدگی وجود دارد که حاوی مویرگ و رگ های خونی ریزی می باشد که از این

سلول ها تغذیه می کند. این برامدگی ها درم ، درمال پاپیلا نامیده می شود ، درمال توسط مویرگ ها

مسئولیت تغذیه . کمک به چرخه مو را برعهده دارد.